1. Strona główna
  2. Blog
  3. Detekcja przyrodnicza - truflarstwo - szukanie trufli

Detekcja przyrodnicza - truflarstwo - szukanie trufli

Publikacja: 2024-12-04
Autor: Agnieszka Borowska

Truflarstwo to działalność związana z poszukiwaniem i zbieraniem trufli – rzadkich i cenionych grzybów rosnących pod ziemią. Trufle to przysmak w kuchni, szczególnie we Francji, Włoszech i Hiszpanii, a ich wysoka cena sprawia, że truflarstwo stało się nie tylko hobby, ale i dochodowym zajęciem.

Początki truflarstwa

Jak podaje Tomasz Krzyszczak w swojej książce pt. „Trufle Polski” najstarsze wzmianki w polskiej literaturze dotyczące wykorzystania trufli pochodzą z połowy XVI. Nie obejmują one poszukiwań i zbiorów trufli a jedynie ich kulinarne użytkowanie na dworach magnatów i co bogatszej szlachty. Wiedza o truflach nie płynęła z Polski, z Włoch, Francji czy Hiszpanii, ale z Niemiec. Początek XIX wieku to pierwszy okres w dziejach Polski, kiedy truflarstwo we wszystkich swoich formach stało się zajęciem, może jeszcze nie powszechnym, ale już szeroko znanym i dość dynamicznie się rozwijającym.

Początek XX wieku przyniósł pierwsze prace badawcze nad truflami w wydaniu czysto naukowym. Niemiecki botanik, lekarz, mykolog, wykładowca Uniwersytetu we Wrocławiu - profesor Joseph Schröter - opisał kilka gatunków trufli zebranych na obszarze Dolnego Śląska.

Początek XXI wieku to przede wszystkim dynamiczny rozwój Internetu, a co za tym idzie tworzenie się społeczności obywatelskiej zainteresowanej grzybami podziemnymi. Wpłynęło to na rozwój mykologii hypogeicznej, koncentrującej się na badaniach nad grzybami podziemnymi, w tym głównie truflami. W 2007 roku zostały odkryte stanowiska trufli w głębionej (Tuber mesentericum) a także stanowiska innych taksonów czarnych trufli jadalnych: trufli letniej (Tuber aestivum) i jej jesiennej formy (Tuber uncinatum) oraz trufli pośredniej (Tuber bellonae). W kolejnych latach odkryto trufle zimową (Tuber brumale) i truflę wielozarodnikową (Tuber macrosporum).

trufla
trufla

Co to są trufle?

Trufla (Tuber) to rodzaj grzyba należący do gromady workowców, liczący ponad 200 gatunków, znanych z niemal całego świata. Cykl życia trufli, od wczesnych faz rozwoju aż po stadion rozpadu, przebiega pod powierzchnią ziemi. Są więc to grzyby należące do grupy grzybów podziemnych-hypogeicznych. Jest to termin umowny ponieważ w sprzyjających warunkach trufle często wyrastają na granicy gleby, znaczną częścią owocnika wystając ponad jej powierzchnię.

(Opracowane na podstawie książki Tomasz Krzyszczyk „ Trufle Polski” Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2024)

trufle
trufle

Gdzie rosną trufle?

Trufle rozwijają się w symbiozie z korzeniami drzew, najczęściej dębów, leszczyn i buków. Preferują gleby wapienne o odpowiednim poziomie wilgotności, często w ciepłym i umiarkowanym klimacie. W Polsce trufle można spotkać w pasie wyżyn środkowej Polski. Okolice Wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej, Przedborskiej i Kieleckiej a także Niecki Nidziańskiej.

Rodzaje trufli (przykładowe):

  • Czarne trufle (Tuber melanosporum): Znane jako "czarne diamenty", występują głównie we Francji i Hiszpanii.
  • Białe trufle (Tuber magnatum): Bardzo aromatyczne i droższe, głównie we Włoszech, np. w Piemoncie.
  • inne opisane wyżej w artykule.

Wykorzystanie psów w truflarstwie.

Psy odgrywają kluczową rolę w truflarstwie, ponieważ ich węch pozwala na precyzyjne lokalizowanie trufli pod ziemią. W przeszłości używano również świń, ale psy są obecnie preferowane, ponieważ łatwiej je kontrolować i mniej niszczą teren.

Proces szkolenia psa zaczyna się od przyzwyczajania psa do zapachu trufli (np. poprzez zabawy z ich fragmentami lub olejkami truflowymi). Psy uczą się wskazywać miejsce, gdzie wyczuwają truflę, często poprzez kopanie, położenie się lub inne oznaczenie. Popularna rasa psów wykorzystywana do szukania trufli to Lagotto Romagnolo to rasa wyspecjalizowana w poszukiwaniu trufli, znana z doskonałego węchu. Inne psy, bez względu na rasę czy pochodzenie również świetnie sobie poradzą po odpowiednim treningu.

Truflarstwo to fascynujące zajęcie, które łączy kontakt z naturą, pracę z psem i możliwość odkrywania wyjątkowych smaków. Warto jednak pamiętać, że poszukiwania trufli jak każda inna działalność oparta na pozyskiwaniu zasobów naturalnych, muszą być prowadzone z rozsądkiem i rozwagą a populacja dziko rosnących trufli, nie jest jednak na tyle bogata, by usprawiedliwiać masowe zbiory zarobkowe.


STOWARZYSZENIE LETRI. PSY I MY.

Nasze konto: 70 1090 1346 0000 0001 5109 5941

tytułem: darowizna na cele statutowe

2024 © Stowarzyszenie Letri. Psy i my.

Realizacja: Najszybsza.pl

Cookies

Korzystając z naszej witryny zgadzasz się na stosowanie przez nas cookies